Ogród w lustrzanym odbiciu. Jak wykorzystać zwierciadło w ogrodzie?

Z pozoru zwyczajny przedmiot, stały bywalec łazienkowej przestrzeni. W swej najbardziej wyrafinowanej odsłonie pomieszkuje w salonach. Skąd zatem pomysł, by zaprosić lustro do ogrodu, bo o nim właśnie mowa? Niecodzienna przestrzeń (dla tego przedmiotu) i niebanalne użycie – tylko tyle potrzeba, by zadziała się magia. Lustro, szczególnie w małym ogrodzie, ma wiele zalet. Jeśli nie macie czasu i ochoty na długie i kosztowne remonty, by zmienić swój zielony zakątek w wymarzoną przestrzeń, to koniecznie przeczytajcie ten artykuł.

Skąd się wzięły lustra?

Funkcję pierwszych luster pełniła woda. Nie było to jednak zbyt praktyczne rozwiązanie. Wystarczyła zmiana pogody, by oglądanie swego wizerunku przestawało być możliwe. Pierwszym lustrem mającym formę materialną był polerowany obsydian, czyli zastygła lawa wulkaniczna, którą określa się jako naturalne szkło. W X-XI wieku zamieszkujący Hiszpanię muzułmanie zajęli się wytwarzaniem szklanych lustrem. Niestety nie udało się im przekonać średniowiecznej Europy do swojego pomysłu. Lustra wykonane z polerowanego brązu lub miedzi nie traciły na popularności. Zmianę przyniósł wiek XIII. Produkowane na południu Niemiec szklane lustra wysyłano do Włoch. Naród ten szybko przejął produkcyjną pałeczkę, a wytwarzane przez Wenecjan przejrzyste szkło (dzięki dodaniu stopów rtęci) zaczęło być przedmiotem pożądania całej Europy. Po raz pierwszy lustra jako dekorację wykorzystali Francuzi, którzy zdobili nimi ściany wnętrz barokowych pałaców. Zawdzięczamy to Ludwikowi XIV, który ściągnął do Paryża ekspertów z Wenecji. Produkcja na masową skalę upowszechniła się w wieku XIX.

Po co nam lustro w ogrodzie?

Przede wszystkim, by stworzyć iluzję dodatkowej przestrzeni. Lustro odbija promienie słoneczne, więc pomoże doświetlić zacienione zakamarki ogrodu, podkreślając piękno znajdujących się tam roślin. Na dodatek pomnoży je, potęgując wrażenie ogrodu wręcz skąpanego w morzu kwiatów i zieleni.  Tafle szkła umieszczone w pozycji poziomej optycznie wydłużą naszą zieloną enklawę, a zamontowane pionowo poszerzą ją.  Lustro umieszczone na końcu osi widokowej sprawi, że ogród będzie rozpościerać się dalej (takie odniesiemy wrażenie), a gdy zwierciadło stanie na ziemi, stworzy iluzję drzwi i przejścia do innego ogrodu. Odpowiednio wyeksponowane lustro pozwoli wprowadzić do ogrodu dowolny styl aranżacyjny.

Czy każde lustro sprawdzi się w ogrodzie?

Niestety nie. Lustro jako nowy mieszkaniec ogrodowej przestrzeni musi być przeznaczone do stosowania na zewnątrz, a co się z tym wiąże być odporne na warunki atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne (wcale nie chodzi o zabobony). Na szczęście na rynku znajdzie się kilka propozycji spełniających te wymagania.

• Lustro z poliwęglanu – całkowicie odporne na stłuczenia. Z tego samego materiału wykonane są lustra na skrzyżowaniach dróg i ulic, przystankach komunikacji zbiorowej przy łukach dróg itp.
• Lustra akrylowe – wykonane z plexiglasu, dzięki czemu są 25-krotnie bardziej odporne na uderzenia niż lustra szklane.
• Lustro ze stali nierdzewnej polerowanej – wadą jest brak 100% przezierności, tafla nie odzwierciedla idealnie rzeczywistości, ale nadaje się do wszelkich elementów dekoracyjnych.
• Lustra z pleksi – tworzywo sztuczne do złudzenia przypomina lustro, jest odporne na uderzenia. Niestety nie jest rysoodporne.
• Wielkogabarytowe tafle szklane o szlifowanych krawędziach – nie są tak odporne na uderzenia, jak pozostałe materiały, ale można zwiększyć ich moc poprzez laminowanie odpowiednią folią. Tylną stronę trzeba zabezpieczyć antykorozyjną farbą chlorokauczukową, by tafle przetrwały zmienne warunki pogodowe.

Gdzie umieścić lustro?

Najbardziej oczywistym wyborem jest wnęka muru lub ściany. Lustro znakomicie wtopi się w wodny, iluzoryczny klimat, gdy znajdzie się w pobliżu oczka wodnego lub fontanny. Warto postawić lustro w ten sposób, by przeglądało się w nim coś ładnego, np. ciekawa kompozycja roślinna lub rzeźba, jeśli jakaś występuje w naszym ogrodzie.  Musimy pamiętać o tym, by odbijające się w lustrze promienie słońca nie padały bezpośrednio na rośliny. Mogłyby je uszkodzić.  Możemy również postawić lub powiesić zwierciadło na linii roślin, by dodać przestrzeni większej głębi.

Luster nie można umieszczać na wprost miejsca, w którym zazwyczaj odpoczywamy i podziwiamy widoki, by nie zobaczyć w zwierciadle swych twarzy. Choćby lica były gładkie i urodziwe i tak czar pryśnie. Wszystko przez zepsucie efektu złudzenia. Jeśli mamy w ogrodzie posadzkę o regularnym wzorze, możemy ustawić lustro prostopadle do niej, by wzmocnić iluzję.  Możemy powiesić lustro naprzeciw ciekawie przyciętych roślin, dużych, ozdobnych donic lub po prostu oprzeć je o żywopłot. Ciekawym pomysłem będzie przerobienie lustra na fontannę ścienną. Trzeba je tak zainstalować, by woda ściekała bezpośrednio po tafli.

Lustro sprawdzi się również na balkonie lub patio, dodając przestrzeniom elegancji, wprowadzając odpowiedni klimat. By tak się stało, trzeba zwrócić uwagę na wielkość zwierciadeł (łatwo przeszarżować z wielkością) i ich oprawę. Rama musi być dobrana do wystroju danej przestrzeni.

Kilka cennych wskazówek

Przed lustrem i wokół niego powinno znajdować się dużo roślin. Samotne, „opuszczone” zwierciadło traci swoje magiczne właściwości i wygląda dosyć osobliwie – jakby je ktoś zapomniał zabrać do domu. Czasami warto zdecydować się na obecność kilku luster. Taki zabieg pozwoli panować nad wielkością ogrodu.  W długim i wąskim ogrodzie lustrzane tafle zamontowane naprzeciw siebie przy dłuższych granicach posesji optycznie ją skrócą i poszerzą. Gdy zastosujemy lustra stykające się krawędziami pod kątem prostym, ujrzymy w nich tzw. prosty obraz (a nie odwrócony, jak w pojedynczym lustrze).

Nie możemy zapominać o tym, że lustro ma odbijać promienie słoneczne, a nie przyjmować je bezpośrednio. Nie jest elementem obronnym, lecz ozdobnym. Trzeba zatem nie dopuścić do tego, by zwierciadło stało się oślepiającą soczewką, szkodliwą dla roślin. Montujemy je tak, aby było lekko przechylone w dół i na bok. Duże lustra mogą stanowić zagrożenie dla ptaków (odbijają się one o powierzchnię lustra zwiedzione odbiciem), więc można pokusić się o umieszczenie w pobliżu tafli lustrzanej odstraszacza w postaci wizerunku ptaka drapieżnego. Warto oprawić lustro w ramę, by ochronić je przed podciekaniem wody. Tylna część tafli jest dosyć wrażliwa na wilgoć.

Montaż lustra

• Lustro mocujemy w suchy, ciepły dzień tak, aby było lekko przechylone w bok i do dołu (pomyślmy o tym, wznosząc podporę).
• Miejsce, do którego zamierzamy przykleić lustro, powinno być czyste i suche. Nakładamy na nie klej (przeznaczony do stosowania na zewnętrza) punktowo, zachowując odstępy 30-40 cm.
• Przykładamy lustro do powierzchni, podpierając je od dołu drewnianymi klockami, i oddalamy się, aby sprawdzić jego położenie. W przypadku krzywizn przesuwamy lustro za pomocą specjalnych przyssawek.
• Gdy lustro wisi tam, gdzie trzeba i jak trzeba, przykładamy do szklanej tafli styropian (żeby nie porysować lustra) i podpieramy je deską (przez 24 h). Po 5-6 dniach lustro myjemy i polerujemy.
• Krawędzie lustra maskujemy pnączami, wysokimi roślinami lub drewnianą ramą udającą ościeżnicę. Klika razy w roku przecieramy lustro wodą z dodatkiem kilku kropli gliceryny.

M.Ś.