Jak wynika z badań regularnie prowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), to właśnie Polska, na tle innych krajów UE, może pochwalić się najniższej jakości powietrzem, przez które rocznie umiera 100 tys. Polaków. Główną przyczyną smogu w naszym kraju jest tzw. “niska emisja” pochodząca przede wszystkim ze spalania niskiej jakości węgla i śmieci.
Obecnie więc jednym z najważniejszych elementów walki o czyste powietrze jest wymiana tzw. “kopciuchów” na nowoczesne urządzenia grzewcze. Aby obniżyć koszt tego rodzaju proekologicznej inwestycji można ubiegać się o dofinansowania do wymiany pieca 2022. Jak wysokie są dotacje i kto może z nich skorzystać?
Wymiana pieców – do kiedy?
Warto jednak wiedzieć, że inwestorzy którzy decydują się na wymianę pieca mogą w 2022 roku liczyć na różne formy finansowego wsparcia. Dzięki dotacjom do wymiany pieca można nie tylko obniżyć koszt początkowy takiego przedsięwzięcia, ale i skrócić też czas, w którym zwrócą się poniesione na inwestycje wydatki. Aby więc ułatwić Wam wybór odpowiedniego dofinansowania, przygotowaliśmy zestawienie wszystkich aktualnych programów, z których skorzystać mogą gospodarstwa domowe.
Co ważne, zarówno dotacje z rządowych, jak i gminnych programów związanych z dofinansowaniem na wymianę pieca, będą z roku na rok coraz niższe. Ponadto właściciele starych pieców, którzy nie wymienią ich w określonym przez samorządy terminie, będą musieli też w przyszłości liczyć się z surowymi mandatami za zanieczyszczanie środowiska.
Dofinansowanie do wymiany pieca 2022
Gospodarstwa domowe zainteresowane wymianą starego kotła na paliwo stałe w 2022 roku będą mogły ubiegać się o dofinansowanie zarówno w ramach ogólnopolskich, jak i regionalnych programów dotacji na wymianę pieca.
Dofinansowanie do wymiany pieca w ramach programów rządowych
W przypadku ogólnopolskich rządowych programów są to “Czyste Powietrze” i “Stop Smog”.
“Czyste Powietrze” – wymiana pieca
Pierwszym, ogólnopolskim programem dofinansowań do wymiany pieca, który funkcjonuje od 2018 roku jest Czyste Powietrze, w ramach którego podpisano prawie 287.000. umów. Ten rządowy program dopłat do wymiany źródła ciepła realizowany jest przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we współpracy z szesnastoma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Za cel, na który rząd chce przeznaczyć 103 mld zł, obrano poprawę efektywności energetycznej i zmniejszenie emisji pyłów oraz innych zanieczyszczeń do atmosfery jednorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach “Czystego Powietrza” można m.in. sfinansować:
- wymianę nieefektywnych kotłów;
- montaż rekuperacji, paneli PV i kolektorów słonecznych;
- termomodernizację budynków;
- wymianę stolarki.
Oprócz dopłat do termomodernizacji, “Czyste Powietrze” przewiduje też wsparcie na wymianę wysokoemisyjnych źródeł ciepła na te bardziej ekologiczne. Do tej pory jedną z możliwości była wymiana tzw. “kopciucha” na piec węglowy, co najmniej piątej generacji. Jak się jednak okazuje od 1 stycznia 2022 roku nie ma już takiej opcji. Wynika to z oczekiwań KE, reform zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy i Polskim Ładzie, jak i wspomnianych wcześniej uchwał antysmogowych obowiązujących w poszczególnych województwach. Maksymalna wysokość dotacji OZE będzie różnić się w zależności od konkretnych kategorii kosztów kwalifikowanych. Kwota dofinansowania dla beneficjentów programu:
- pierwszego poziomu (o wyższych dochodach) może wynieść 30 tys. zł (dochód roczny do 100 tys. zł);
- drugiego poziomu (o dochodach niższych), może wynieść nawet do 37 tys. zł (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie może przekraczać wówczas 1960 zł jeśli beneficjent mieszka sam i 1400 zł jeżeli mieszka z kimś);
- trzeciego poziomu, który skierowany jest do mniej zamożnych Polaków. W tym przypadku można ubiegać się o dotację wynoszącą nawet do 90 proc. kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 69 tys. zł.
Środki pożyczkowe w ramach projektu o nazwie “Program dla wyników” Banku Światowego zasilą bezpośrednio budżet państwa. Natomiast wypłaty kolejnych transz kredytu będą następować wraz z realizacją konkretnych celów w ramach programu “Czyste Powietrze” (wśród nich znalazło się m.in. uruchomienie komponentu dla najuboższych beneficjentów czy zwiększenie zaangażowania ze strony banków komercyjnych).
Kredyty antysmogowe w ramach “Czystego Powietrza”
Od lipca beneficjenci “Czystego Powietrza” mogą ubiegać się o preferencyjne kredyty gotówkowe na termomodernizację domu lub wymianę starego kotła. Pożyczki mogą sięgnąć nawet do 100 tys. zł, z czego aż 37 tys. zł może być spłacone dotacją z wojewódzkiego funduszu (bank nie pobierze za to prowizji). Ponadto jak informuje NFOŚiGW – część warunków dofinansowania dla ścieżki bankowej została zmieniona w stosunku do zwykłej ścieżki, która realizowana jest za pośrednictwem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. W jej przypadku rozpoczęcie danego przedsięwzięcia może być zrealizowane od daty złożenia wniosku, a okres wykonania wynosi 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku. W ten sposób również sfinansować można:
- wymianę starych pieców na nowoczesne źródła ciepła (w tym powietrzne pompy ciepła i gruntowe pompy ciepła);
- montaż kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznej;
- audyt energetyczny, dokumentację projektową i ekspertyzę.
Dotacje na wymianę pieca 2021 w ramach programu “Stop Smog”
Kolejnym rządowym programem wspierającym proekologiczne inicjatywy w Polsce jest „Stop Smog”, który został oficjalnie zainaugurowany w październiku 2018 roku przez premiera Mateusza Morawieckiego. Celem programu jest finansowe wsparcie inwestycji zmierzających do termomodernizacji gospodarstw domowych, a także likwidacji bądź wymiany dotychczasowych źródeł ciepła, co w dłuższej perspektywie ma przyczynić się do poprawy jakości powietrza w całym kraju. “Stop Smog” realizowany jest przez gminy, jednak stroną porozumienia w ich imieniu może być również powiat, związek międzygminny lub związek metropolitalny w województwie śląskim.
NFOŚiGW prowadzi nabór wniosków na realizację przedsięwzięć dla najmniej zamożnych gospodarstw domowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych (w szczególności tych, których członkami są osoby mające prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Dofinansowanie w ramach “Stop Smog” można przeznaczyć na inwestycję związaną z:
- termomodernizacją;
- wymianą lub likwidacją wysokoemisyjnych źródeł ciepła na niskoemisyjne;
- podłączeniem do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
- zapewnieniem budynkom dostępu do energii z instalacji OZE;
- zmniejszeniem zapotrzebowania budynków mieszkalnych jednorodzinnych na energię dostarczaną na potrzeby ich ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej.
Dofinansowanie do wymiany pieca od PGNiG
Na początku kwietnia 2022 roku ruszył również program dopłat dofinansowań do wymiany starych urządzeń grzewczych na pompę ciepła lub nowy kondensacyjny kocioł gazowy, który realizuje PGNiG. Wnioski w jego ramach przyjmowane będą do wyczerpania puli pieniędzy, jednak nie później niż do 31 grudnia 2022 roku, tak więc dobrze się pospieszyć z podjęciem decyzji o jego złożeniu. PGNiG swoją ofertę kieruje do konsumentów mieszkających w budynkach jednorodzinnych, którzy dokonują zakupu paliw lub energii na własny użytek i nadal ogrzewają swoje nieruchomości węglem, drewnem lub innym paliwem stałym. Sama dotacja dotyczy wymiany urządzeń służących do celów grzewczych lub przygotowywania ciepłej wody użytkowej na:
- kocioł kondensacyjny – opalany gazem ziemnym, o minimalnej klasie efektywności energetycznej – “A” (od dowolnego sprzedawcy);
- pompę ciepła – typu powietrze/woda, sprężarkową napędzaną elektrycznie o minimalnej klasie efektywności energetycznej – „A+”.
Dofinansowanie do wymiany pieca 2022 – przykładowe programy regionalne
W celu zmniejszenia kosztów wymiany dotychczasowego urządzenia grzewczego na ekologiczne źródło ciepła, istnieje również możliwość uzyskania dodatkowych funduszy w ramach wojewódzkiego, gminnego lub też miejskiego dofinansowania na wymianę pieców i termomodernizację, obowiązującego w danym regionie. Ich powstanie jest efektem uchwał antysmogowych (w większości województw trzeba to zrobić do 2024 roku, wyjątkiem jest natomiast woj. lubuskie, gdzie termin ten określony jest na 2027 rok).
Wysokość lokalnych programów zależy przede wszystkim od indywidualnych warunków ustalanych przez lokalne władze. Przy czym może to być od 3 tys. zł do nawet 40 tys. zł. Na naszej liście wybranych regionalnych programów dotacji na wymianę pieca dostępnych w 2022 roku znalazła się m.in.
- KAWKA Plus we Wrocławiu;
- Kawka Bis w Poznaniu;
- Dofinansowanie wymiany systemów ogrzewania starego typu na terenie gminy Świdnica;
- Poprawa jakości powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła w budynkach wielorodzinnych – pilotaż na terenie województwa dolnośląskiego;
- Poprawa jakości powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła w budynkach wielorodzinnych – pilotaż na terenie województwa zachodniopomorskiego;
- Dotacja warszawska woj. mazowieckie;
- EKO – KLIMAT – woda, powietrze, ziemia woj. kujawsko-pomorskie;
- Program Ograniczenia Niskiej Emisji na lata 2021-2023 w Dąbrowie Górniczej;
- Poprawa jakości powietrza w najbardziej zanieczyszczonych gminach – pilotaż w gminie Pszczyna;
- Miejskie dotacje na wymianę starych źródeł ogrzewania w Łodzi;
- Dofinansowanie kosztów zmiany systemu ogrzewania z węglowego na ekologiczne w Kaliszu;
- Dofinansowanie kosztów inwestycji służących ochronie powietrza w Pruszkowie;
- Dofinansowanie likwidacji starego pieca węglowego na inne proekologiczne źródło ciepła w budynkach lub lokalach mieszkalnych na terenie gminy Rozprza;
- Dofinansowanie ekologicznych inwestycji grzewczych i likwidacja „kopciuchów” w Legnicy;
- Dofinansowania do wymiany starych pieców na bardziej ekologiczne w Żarach;
- Dofinansowanie do wymiany pieców w Sopocie;
- Program wymiany pieców w Nowej Soli;
- Dotacja celowa na wymianę źródeł ciepła w Nakle;
- Miejski program wsparcia mieszkańców przy wymianie starych pieców węglowych w Nowym Targu
- Dofinansowanie do wymiany kotłów w Gminie Rytro;
- Dofinansowanie do wymiany pieca na terenie gminy Skoczów;
- Dofinansowanie do wymiany pieca w gminie Dobczyce;
- Gminny Program Wymiany Kotłów w gminie Sułkowice;
- Myślenicki Program Wymiany Pieców.