Rury wykonane z różnego rodzaju tworzyw sztucznych: PEX, PP-R, PP oraz PE mogą być łączone na kilka różnych sposobów: poprzez gwintowanie, zgrzewanie oraz skręcanie. Podpowiadamy, którą metodę łączenia rur wybrać w określonym przypadku i na co zwrócić uwagę przy łączeniu rur z tworzyw sztucznych.
Metody łączenia rur z tworzyw sztucznych – istotne informacje
Współcześnie w budynkach mieszkalnych instalacje wodociągowe i kanalizacyjne, czyli które transportują wodę, wykonywane są najczęściej z różnego rodzaju tworzyw sztucznych:
- PEX,
- PP-R,
- PP,
- PE.
Tego typu rury stosuje się z uwagi na to, że tłumią wibracje, wyciszają szumy w instalacjach i nie przenoszą drgań. Ponadto są odporne na wilgoć i korozję. Materiały te nie wpływają na smak, ani zapach, mogą być więc bez przeszkód stosowane w instalacjach doprowadzających wodę pitną. Wśród zalet rur wykonanych z tworzyw sztucznych wymienia się także niewielką wagę oraz poręczny kształt. Co się z tym wiąże są stosunkowo łatwe w montażu. Jednak, aby zamontować rury z tworzyw sztucznych, należy także wiedzieć jak ma wyglądać ich połączenie. Pod tym względem rozróżnia się dwa rodzaje połączeń:
- stałe (inaczej nierozłączne) – w tym przypadku po połączeniu rur ich rozdzielenie oraz demontaż scalonych elementów nie są możliwe bez zniszczenia, takie połączenia stosuje się m.in. w przypadku zgrzewania rur PE oraz klejenia przewodów,
- rozłączne – rury i inne elementy w takich połączeniach mają możliwość wielokrotnego montażu oraz demontażu bez ich uszkodzenia, przykładami są gwintowanie rur, a także połączenia kielichowe i śrubowe.
Wśród rodzajów połączeń rur wyróżnia się także połączenia:
- pośrednie – to takie połączenia, w których aby scalić rury stosowane są dodatkowe kształtki łączące (np.: kolanka, mufy, czy trójniki),
- bezpośrednie – takie połączenia nie wymagają stosowania uzupełniających elementów.
Jaka metoda łączenia jest najlepsza dla rur z tworzyw sztucznych?
Rury wykonane z PP-R, czyli polipropylenu najczęściej łączy się poprzez zgrzewanie. Do łączenia rur PP-R używa się zwykle mufę PP-R, trójnik PP-R, a w przypadku łączenia rur o różnych średnicach, mufę redukcyjną PP-R lub trójnik redukcyjny PP-R. Do zgrzewania rur polipropylenowych stosuje się zgrzewarkę polifuzyjną do tworzyw termoplastycznych. Rury PP-R można również łączyć przez gwintowanie. Wykorzystuje się do tego celu złączki z wtopionym gwintem mosiężnym wewnętrznym lub zewnętrznym. Aby wykonać gwintowanie rur PP-R, korzysta się z oleju do gwintowania.
Rury PEX najczęściej stosuje się w instalacjach centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Do łączenia rur PEX stosuje się kształtki skręcane (aby połączyć kształtki z rurą dokręca się nakrętkę, co powoduje zaciśnięcie pierścienia zaciskowego na przewodzie) i zaprasowywane.
W przypadku rur PE można zastosować jedną z dwóch metod łączenia: poprzez zgrzewanie oraz scalenie przewodów przy użyciu złączek oraz kształtek. Pierwszy sposób polega na tym, że podgrzewa się przyłącza przewodów, co doprowadza do ich uplastycznienia, a gdy już są nagrzane łączy się rury PE ściskając je ze sobą. Tą metodę stosuje się najczęściej w przypadku rur PE o dużych średnicach. W przypadku mniejszych rur PE łączy się je przy użyciu złączek i kształtek.
Rury PP, które stosuje się zazwyczaj w instalacjach kanalizacyjnych budynków, można łączyć poprzez połączenie kielichowe, czyli innymi słowy, łączenie rur na wcisk. Używa się do tego celu pastę poślizgową, którą należy rozprowadzić we wnętrzu kielicha, po czym wciska tam rurę. Rury PP można również łączyć przy użyciu kleju. Takie połączenie wykonuje się ucinając rurę, a następnie fazuje się ją, czyli wygładza krawędzie. Bosą końcówkę rury i kielich należy wysmarować klejem, a wkładając rurę do kielicha należy przekręcić ją o 90°.
Łączenie rur – podsumowanie
Jak widać nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: jaką metodę łączenia rur wybrać? Wybór sposobu łączenia rur w instalacji zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj instalacji, materiał z jakiego wykonane są rury i inne elementy instalacji, a także od tego czy ma to być połączenie stałe, czy rozdzielne.