Wiele osób, które rozważają zainwestowanie w domową instalację PV, zastanawia się także nad tym, czym panele zawierają rtęć i jak wygląda proces recyklingu. Obecnie wytwarzane panele PV nie zawierają rtęci, a panele traktowane są jak elektrośmieci.
Coraz częściej wybierane instalacje fotowoltaiczne czasami budzą wątpliwości dotyczące ich ewentualnej szkodliwości dla środowiska i zdrowia, np. tego czy zawierają w swoim składzie rtęć. Wątpliwość i wiele zapytań budzi też temat utylizacji i recyklingu zużytych modułów fotowoltaicznych. Rozwiewamy obawy i wyjaśniamy proces utylizacji paneli PV, a także wyjaśniamy, dlaczego nie należy martwić się o skład paneli PV.
Czy zużyte moduły fotowoltaiczne zaśmiecą świat?
Współcześnie moduły fotowoltaiczne w Polsce traktowane są jak pozostałe elektrośmieci. Zepsute moduły można bezpłatnie oddać do zakładów recyklingowych zajmujących się ich przetwarzaniem. Również wielu producentów coraz chętniej przyjmuje zużyte moduły słoneczne i zajmuje się ich utylizacją. Moduły fotowoltaiczne podlegają recyklingowi, w związku z czym nie zanieczyszczają naszej planety. Moduły PV, które są współcześnie produkowane nie zawierają w swoim składzie rtęci, czyli materiału bardzo szkodliwego dla zdrowia i środowiska – powodującego m.in. schorzenia neurologiczne.
Żywotność modułów fotowoltaicznych
Moduły fotowoltaiczne mają żywotność 25–30 lat – tyle przewiduje gwarancja na ich wydajność. Jeśli moduły PV w jakikolwiek sposób ulegną zniszczeniu, czy uszkodzeniu, są odsyłane do producenta, który wymienia je na sprawne. Większość modułów słonecznych, które są aktualnie w polskich domach, czy przedsiębiorstwach powstała w ciągu ostatnich 3–4 latach – nadal podlegają więc one wymianie i będą jej podlegać jeszcze przed długie lata.
Proces recyklingu paneli PV
Najczęściej spotykane moduły fotowoltaiczne to:
- moduły PV krzemowe,
- moduły PV cienkowarstwowe.
Proces ich recyklingu różni się pomiędzy sobą.
Recykling krzemowych modułów fotowoltaicznych
W przypadku krzemowych modułów fotowoltaicznych proces recyklingu ropa oczna się od demontażu części aluminiowych i szklanych. Warto w tym miejscu wspomnieć, że szkło, które zawarte jest w modułach tego typu może zostać nawet w 90% przetopione, a później użyte ponownie. Podobnie sytuacja wygląda z elementami metalowym tych modułów. Pozostałe elementy poddawane są obróbce cieplnej w 500°C. Dzięki zastosowaniu tak wysokiej temperatury plastikowe elementy odparowują pozostając jedynie ogniwa krzemowe, które są odporne na działanie wysokich temperatur. To zwiększa efektywność procesu – przetwarzany plastik może pokryć znaczną część zapotrzebowania cieplnego infrastruktury.
Około 80% ogniw krzemowych można wykorzystać ponownie. Ogniwa krzemowe będące w najlepszym stanie technicznym trawi się kwasem, a następnie wzbogaca w taki sposób, że ich właściwości zostają przywrócone. Natomiast pozostałe ogniwa krzemowe są przetapia się do formy tzw. wafli, z których wytwarza się nowe moduły fotowoltaiczne.
Recykling cienkowarstwowych modułów fotowoltaicznych
W przypadku modułów cienkowarstwowych recykling rozpoczyna się od rozdrobnienia całego elementu. Proces ten odbywa się przy użyciu niszczarki – rozdrabnia ona panel do frakcji 4-5 mm. Szklany laminat utrzymujący cały moduł pęka, co sprawia, że można go swobodnie usunąć. Również i w tym przypadku 90% zawartości szkła można odzyskać, a następnie użyć ponownie. Na tym etapie procesu recyklingu pozostają materiały, które wymagają dalszego rozdzielenia. Są nimi:
- metal w formie stałej,
- metal w formie płynnej.
Ich rozdzielenie następuje dzięki wprawieniu części stałych w ruch obrotowy. W tym procesie metal będący w stanie ciekłym spływa do pojemnika. Wyodrębnione metale poddawane są następnie czyszczeniu i dalszej obróbce.
Panele bezpieczne dla środowiska
Panele fotowoltaiczne to rozwiązanie bezpieczne dla środowiska i zdrowia mieszkańców domów, w których są instalowane. Nie zawierają rtęci, a proces ich recyklingu jest przyjazny dla środowiska.
Podsumowując, rozwijające się stosowanie energii słonecznej, to rozwiązanie przyjazne dla środowiska nie tylko ze względu na korzystanie z odnawialnego źródła energii, ale również proces utylizacji modułów PV jest przyjazdy dla środowiska. Zużyte moduły są traktowane jak inne elektrośmieci i podlegają recyklingowi.
Marek Lont