Oświetlenie schodowe to niezwykle ważny, a często pomijany, element aranżacji wnętrza. Nie tylko usprawnia komunikację między piętrami, dbając o bezpieczeństwo domowników, ale i uatrakcyjnia przestrzeń, uwalniając cały potencjał wizualny schodów.  Właściwie dobrane oświetlenie schodowe powinno pasować do stylistyki, w której utrzymane jest całe wnętrze, by aranżacja wyglądała spójnie. Musimy pamiętać o tym, że ten rodzaj oświetlenia rządzi się nieco innymi prawami niż oświetlenie pozostałych stref w domu. Na co zwrócić uwagę przy planowaniu światła do schodów? Który rodzaj oświetlenia sprawdzi się najlepiej? Podpowiadamy!

Powody korzystania ze schodów nocną porą bywają różne. Konieczność odwiedzenia łazienki, silna potrzeba sprawdzenia, czy żarówka w lodówce nadal działa lub też nakarmienie kota, który o 4.00 nad ranem głośnym miauczeniem komunikuje światu, że jego kiszki marsza grają. Nocne wędrówki powinny być bezpieczne, a zatem nie kończyć się siniakami lub też rozbiciem jakiegoś przedmiotu, a jednocześnie nie wybudzać nas z fazy półsnu, kiedy większość rzeczy robimy po omacku i bez większego zastanowienia. Światło zamontowane przy/na lub obok schodów powinno być delikatne i nie razić w oczy. Najlepiej, gdyby uruchamiało się za pomocą czujników, uwalniając nas od konieczności szukania w ciemności włącznika głównego światła. Takie rozwiązanie pozwala na bezpieczne i wygodne poruszanie się, a także obniżenie zużycia prądu.

Oświetlenie schodów – wskazówki

• Jeśli to możliwe, zaplanuj oświetlenie na etapie budowania domu, remontu mieszkania, projektowania schodów lub instalacji elektrycznej. Dzięki temu uzyskasz dokładnie taki efekt, o jakim marzyłeś, unikając zbędnych prac monterskich.
• Światło na schodach powinno być nieco ciemniejsze niż w pomieszczeniach, do których prowadzi.
• Postaw na oświetlenie bez kabli, czyli z zamaskowanymi przewodami.
• Jeśli nie zdecydujesz się na czujniki ruchu, warto zadbać o to, by lampy można było uruchomić zarówno na dole, jak i u góry. Jeśli Twoje dzieci czasami odwiedzają się w nocy, by przytulić się lub uspokoić po nieprzyjemnym śnie, to dobrym rozwiązaniem będą lampki, które palą się przez całą noc.
• Przed udaniem się do sklepu wybierz kolor, barwę (ciepła, zimna i neutralna) i typ lamp.
• Jeśli zdecydujesz się na lampkę z klasyczną żarówką, zamontuj ją tak, by mieć do niej łatwy dostęp. Żarówkę trzeba będzie wymieniać.
• Wybieraj oświetlenie, które będzie pasowało do stylu mieszkania i panującego w nim klimatu.

Oświetlenie schodowe LED

Oświetlenie schodowe typu LED to ekonomiczne, bezawaryjne (działa przez lata) i bardzo efektowne rozwiązanie, które umożliwia uzyskanie idealnie rozproszonego światła o dowolnej barwie – neutralnej, ciepłej, zimnej – lub z opcją zmiany koloru.  Żarówki, taśmy, diody – oświetlenie LED przybiera różne formy. Aby uzyskać nieco dramatyczny efekt, możemy ukryć taśmę w panelach ściennych po obu stronach schodów lub bezpośrednio w stopniach. Taśmę można zamontować w profilu aluminiowym z przesłoną, która będzie równomiernie rozpraszać światło, ładnie podświetlając schody, lub wpuścić bezpośrednio w spód stopnia, uzyskując piękny efekt unoszenia się na wodzie.   Oświetlenie LED montowane w schodach powinno być skierowane do wewnętrznej części stopnia, czyli zamontowane na jego krańcu. Dzięki temu światło nie razi w oczy i dobrze rozprasza się odbite od stopnia. 

Ciekawym rozwiązaniem jest oświetlenie liniowe zainstalowane pod balustradą. Szczególnie efektownie wygląda w przypadku schodów spiralnych. Decydując się na czujnik ruchu, musimy wybrać taki, który przystosowany jest do „ledów”. Taśmy LED nie są fabrycznie wyposażone w czujnik. Jeśli nie zaplanowaliśmy oświetlenia na etapie projektowania schodów i w związku z tym nie mamy możliwości wyfrezowania rowków pod stopniami gotowych schodów, by móc umieścić tam oświetlenie LED, warto zdecydować się na liniowe oprawy w wersji natynkowej.

Oświetlenie schodowe – kinkiety

Jeśli nie jesteś gotowy na kolejny remont, który na kilka lub kilkanaście dni (w zależności od sprawności ekipy remontowej) wywróci Twoje życie do góry nogami, to warto rozważyć absolutną klasykę, czyli kinkiety. Zapewniają rozproszone światło, które można skierować na sufit lub schody. Wszystko zależy od upodobań właściciela domu, efektu, który chce osiągnąć i zastosowanych opraw. By odpowiednio oświetlić schody, musimy rozmieścić kinkiety równomiernie wzdłuż schodów, pamiętając o tym, że powinny znajdować się powyżej linii wzroku osoby schodzącej. Ten rodzaj lamp jest łatwy w montażu, a wybór opraw i żarówek zapewniających możliwość regulowania natężenia światła i barwy jest tak duży, że bez większego problemu znajdziemy kinkiet pasujący do wystroju naszego wnętrza. Dobrym wyborem będą niezawodne kinkiety w formie reflektorów z regulowanym kątem padania światła, gdyż umożliwiają ustawienie opraw tak, by światło było skierowane bezpośrednio na stopnie schodów lub poręcze.

Kinkiety a styl aranżacji wnętrz

W przypadku klasycznej aranżacji sprawdzą się kinkiety eleganckie, z dekoracyjnym kloszem, ze szkła witrażowego, zarówno podłużne, jak i owalne. Kinkiety otwarte są zazwyczaj ku górze, więc sufit powinien być biały. Światło odbijające się od takiej powierzchni znakomicie rozproszy się po schodach. We wnętrzach industrialnych, gdzie schody wykonane są ze szkła, betonu lub kamienia, sprawdzi się w kinkiet, który swoim wyglądem nieco ociepli przestrzeń. Jeśli chcemy zachować surową formę lampy, zdecydujmy się na cieplejsze barwy, np. miedź lub mosiądz. Aranżację w stylu scandi i japandi, gdzie występują schody z jasnego drewna lub obite wykładziną, dopełnią proste w formie kinkiety z drewnianymi detalami.

Oświetlenie schodowe – światła wpuszczane w ścianę

Oświetlenie punktowe, czyli światła wpuszczane w ścianę lub stopnie schodów, to sposób na otulenie schodów miękką i ciepłą poświatą, która stanowi nastrojowy element aranżacji wnętrza. By uzyskać efekt wow, należy zadbać o właściwie rozmieszczenie lamp. W przypadku schodów otwartych światło w ścianie, którego promień pada na wprost, może razić w oczy osoby przechodzące obok schodów. Rozwiązaniem problemu jest skierowanie światła do góry. Pozwoli to na stworzenie efektownych snopów światła na schodach. Jeśli lampki będą wpuszczone bezpośrednio w stopnie schodów, musimy wybrać model odporny na wstrząsy. W końcu punkty świetlne będą narażone na ciągłe deptanie po nich.

Oświetlenie schodowe – wnęka w ścianie

Światło sączące się ze ścian, a dokładniej z wnęk w ścianie, dodaje klimatu każdemu wnętrzu. Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na obudowy przystosowane do żarówek halogenowych, chcąc uzyskać oświetlenie kierunkowe, czy też taśmy LED, możemy bez większego wysiłku stworzyć warstwowy układ do oświetlenia schodów, który pięknie dopełni aranżację wnętrza. Jeśli nasza wnęka będzie służyć celom ekspozycyjnym, to warto zastosować reflektorowe źródło światła o węższym kącie rozsyłu światła. Silniejszy kontrast pozwoli na efektowne podkreślenie przedmiotu we wnęce. Musimy pamiętać o tym, że światło stosowane we wnęce powinno wydzielać mało ciepła. Zbyt duża moc światła po kilku latach może odbarwić ścianę bezpośrednio przy oprawie oświetleniowej. 

Oświetlenie schodowe halogenowe

Oprawy halogenowe charakteryzuje niska awaryjność, atrakcyjne ceny, światło o ciepłej tonacji i dobrym oddawaniu barw. Niestety tego typu oświetlenie może szybko nagrzewać się, więc jest niebezpieczne dla małych dzieci.

Oświetlenie schodowe – lampy wiszące

Lampy wiszące potrafią być widowiskowe. Nie tylko przykuwają uwagę domowników i gości, ale i doprawiają każdą przestrzeń odrobiną królewskiego (pałacowego) klimatu. Przy tym są niezwykle funkcjonalnie. W przypadku krętych schodów sprawdzi się zarówno efektowny kryształowy żyrandol, jak i długa lampa o nowoczesnym designie. Ciekawym rozwiązaniem będą żarówki rozmieszczone na różnych wysokościach (użyj elastycznych kabli oświetleniowych). Schody okrągłe, gdzie przestrzeń między barierkami pozostaje pusta, dopełni lampa wisząca z kloszami zamontowanymi na planie koła lub lampa w formie spirali do niemal do podłogi. Oczywiście wybór lampy również zależy od stylu aranżacji wnętrza i rodzaju materiału użytego do stworzenia schodów. Zanim podejmiemy decyzję o zakupie lampy wiszącej o imponujących rozmiarach, musimy zastanowić się, ile punktów świetlnych potrzebujemy, by odpowiednio doświetlić całe schody. Może okazać się, że kilka mniejszych lamp będzie lepszym rozwiązaniem. Estetyka estetyką, ale bezpieczeństwo na pierwszym miejscu.

Oświetlenie schodowe – plafon

Plafon kocha niemal każdy styl wnętrzarski, a szczególnie dobrze czuje się w miejscach, które dla wielu stanowią problem. Mowa tu o przestrzeniach wąskich i niestandardowych. Nic dziwnego, że strome i wąskie schody w pomieszczeniu o niewielkich rozmiarach stanowią dla niego wyzwanie. Najważniejsze, że zawsze wychodzi z niego obronną ręką, zapewniając piękną smugę światła, tak wielce pożądaną nocną porą.

Oświetlenie schodowe – latarnie i lampiony

Chcąc stworzyć estetykę inspirowaną stylem etnicznym, koniecznie zdecyduj się na latarnie i lampiony. To właśnie w nich zamknięto klimat tysiąca i jednej nocy znany z opowieści Szeherezady. Wystarczy postawić je na schodach, by móc cieszyć się niecodzienną atmosferą we własnym domu, a nocną porą bezpiecznie dotrzeć do łazienki lub kuchni.

Podsumowanie

Oświetlenie schodów to coś więcej niż sposób na zapewnienie bezpieczeństwa domownikom i rozjaśnienie przestrzeni. To sposób na dopełnienie wystroju domu i wprowadzenie do wnętrza nastrojowego klimatu. Światło pięknie podkreśla teksturę ścian i wszelkie elementy dekoracyjne, a także wpływa na nasze samopoczucie.

M.Ś.