fbpx
Aranżacja wnętrz

Jakie jest najlepsze drewno na półki?

• Zakładki: 19


Jeśli planujesz kupić lub zrobić drewniane półki na książki, regał na zabawki albo pływające półki na rośliny doniczkowe, to koniecznie przeczytaj nasz artykuł. Inwestycja opłaci się, jeśli posłuży przez kilka lub kilkanaście lat. Żeby tak się stało, musisz wziąć pod uwagę gatunek drewna, gdyż wpływa on nie tylko na estetykę i klimat wnętrza, ale i trwałość, teksturę, występowanie słojów, pęknięć czy sęków. Najlepsze drewno na półki to takie, które w pełni będzie odpowiadać twoim potrzebom. Przygotowaliśmy małą ściągę, która ułatwi ci podjęcie decyzji.

Na początek radzimy porzucenie myśli o meblach i elementach meblowych z płyty wiórowej lub MDF (drewnopochodnej). Cena może być kusząca, ale żywotność tego materiału jest bardzo krótka. Może zdarzyć się, że już po roku nie będziesz mógł patrzeć na regał z płyty wiórowej i zaczniesz rozważać pozbycie się go, w duchu przeklinając, że jakieś licho przekonało cię do rezygnacji z drewna. Czy na pewno stać cię na to, aby nie wybierać drewna? Jeśli porównasz koszty, jakie ponosisz przy regularnym kupowaniu niskiej jakości mebli lub materiałów na meble z jednorazowym wydatkiem na drewniane odpowiedniki, to okaże się, że korzystniejsza jest inwestycja w droższy materiał. Nie tylko posłuży ci dłużej, ale i przez cały czas użytkowania będzie wyglądać tak samo dobrze, jak w dniu zakupu. Oczywiście przy odrobinie wysiłku z twojej strony. W końcu czas nie oszczędza nikogo i niczego.

Jakie drewno na półki wybrać?

Wszystko zależy od tego, co planujesz zrobić, o jakim rodzaju półki jest mowa. W przypadku półek pływających nie sprawdzi się bardzo twarde i ciężkie w obróbce drewno. Z kolei zbyt miękkie drewno nie zda egzaminu przy półkach na książki, szczególnie gdy twoja kolekcja jest pokaźna. Półki zaczną uginać się pod ciężarem księgozbioru. Nie jest to estetyczny widok. Lekkie przedmioty jak ramki na zdjęcia, wazony, kwiaty i inne dekory zadowolą się półkami z miękkiego drewna. Choć zawsze bezpieczniej sięgać po drewno o średniej twardości, aby mieć pewność, że kolejny dołożony przedmiot nie wyrządzi krzywdy półkom. Ciężkie przedmioty (książki, zastawa itp.) potrzebują wsparcia mocnego drewna z klasy IV według skali twardości Brinella.

Skala twardości drewna według Brinella

Im większa twardość, tym drewno jest bardziej wytrzymałe i odporne na ścieranie. Na całym świecie twardość drewna określa się za pomocą skali opracowanej w 1900 roku przez szwedzkiego mechanika Johana Augusta Brinella. Pierwotnie skala służyła (i nadal służy) do pomiaru twardości metalu. Twardość mierzona jest oporem stawianym przez drewno podczas wciskania metalowej kulki o określonej wielkości. Twardość zwykle podaje się w megapascalach (MPa).

Według podziału Brinella (BHN) wyróżnia się cztery klasy:

  • I – drewno miękkie – BNH < 2,0 – np. sosna (1,6),
  • II – średniej twardości – BHN 2,1- 3,0 – np. olcha (2,1), brzoza (2,6), klon europejski (3,0)
  • III – twarde – BHN  3,1-4,0 – np. dąb (3,7), jesion (4,0),
  • IV – bardzo twarde, BNH > 4,1 – np. palisander (4,5), eukaliptus (4,7), klon kanadyjski (4,8), merbau (4,9), sukupira (5,6), jatoba (7,0).

Metoda Janki

Metoda Janki polega na mierzeniu siły, jaka jest potrzebna do osadzenia kulki w próbce do połowy jej średnicy. Do testu używa się stalowej kulki o określonej średnicy, tj. 11,284 mm. Badanie trwa około dwóch minut i jest wykonywane na specjalnej maszynie. Szybkość obciążania wynosi od 320 do 480 kG/min. Wynik zwykle wyrażony jest w kG/cm2 lub MPa. Aby uśrednić rezultaty tego badania wykonuje się co najmniej cztery wciski w każdym przekroju. Metoda Janki jest popularna, ale nie jest pozbawiona wad. Jest nią duża zależność od struktury i układu słojów w drewnie. Problem uwidacznia się szczególnie w przypadku drzew iglastych, które charakteryzują się największą różnorodnością budowy.

Klasa twardości drewna według Janki:

  • I – drewno bardzo miękkie – poniżej 34,3 MPa – np. osika, topola, wierzba, świerk, limba, jodła,
  • II – drewno miękkie – 34,3-49,0 MPa – np. lipa, sosna, modrzew, jałowiec,
  • III – drewno o średniej twardości – 49,0-63,7 MPa – np. sosna czarna, orzech, wiąz, dąb szypułkowy,
  • IV – drewno twarde – 63,7-98,1 MPa – np. jesion, teak, merbau,
  • V – drewno bardzo twarde – 98,1-147,1 MPa – np. palisander, cis, grab,
  • VI – drewno twarde jak kość – powyżej 147,1 MPa – np. heban, kokos, gwajak.

Drewno na półki: orzech

Orzech to drewno liściaste o średniej twardości, więc udźwignie ciężar odpowiedzialności za twoje literackie skarby. Drewno orzechowe charakteryzuje się dużymi walorami estetycznymi, które sprawiają, że jest bardzo cenione w branży meblarskiej i wnętrzarskiej. Wewnętrzne słoje w odcieniach brązu i zewnętrzne skąpane w złocistych żółciach dodają uroku drewnu, sprawiając, że nie sposób przejść obok niego obojętnie. Drewno orzechowe nie pęcznieje i nie kurczy się, a ponadto jest łatwe w obróbce. Na dodatek półki wykonane z orzecha dłużej niż inne rodzaje drewna wytrzymują bez konieczności konserwacji lub malowania. Jeśli szukasz solidnego materiału, ale nie zamierzasz pójść na estetyczny kompromis, orzech spełni twoje oczekiwania. Nie jest to jednak materiał idealny, więc trzeba wspomnieć o wadach. Drewno orzechowe jest podatne na zarysowania i nie należy do najtańszych.

Drewno na półki: mahoń

Mahoń reprezentuje klasę drewna twardego. Jeśli zatem stawiasz na trwałość, to ten gatunek będzie strzałem w dziesiątkę.  Jest odporny na wgniecenia i zarysowania, więc poradzi sobie z ciężkimi przedmiotami, które od czasu do czasu trzeba przesuwać, by usunąć kurz. Na dodatek jest odporny na wodę, więc do przecierania półek możesz używać wilgotnej ściereczki. Proste i drobne słoje o czerwonawo-różowym odcieniu, które z czasem zmieniają się na rudawo-brązowy, sprawiają, że mamy do czynienia z oszałamiającą estetyką. Głębia koloru podkreślana jest przez dobrze widoczne naczynia.   Jednolita struktura drewna bez rozwarstwień powoduje, że mahoń dobrze przyjmuje oleje i lakiery, które dodatkowo podkreślają wyjątkowy charakter tego drewna. Mahoń to największy konkurent dębu. Poszukiwany szczególnie przez miłośników klasycznego i rustykalnego wyglądu. Niestety ten gatunek drewna nie należy do tanich.  Wykorzystywany jest do produkcji ekskluzywnych mebli i instrumentów muzycznych.

Drewno na półki: wiśnia

Wiśnia jest nie tylko wytrzymała (klasa III skali Brinella), ale i piękna, a przez to ceniona przez producentów mebli. Wystawiona na działanie światła słonecznego i powietrza z biegiem lat staje się jeszcze piękniejsza, zyskując głęboki i elegancki kolor. To właśnie z drewna wiśni powstaje wiele ręcznie rzeźbionych przedmiotów o niepowtarzalnych walorach estetycznych. Półki z drewna wiśniowego, którego kolor waha się od jasnoróżowego do czerwono-brązowego, będą prawdziwą ozdobą twojej sypialni lub salonu, a wpadające przez okno promienie słoneczne sprawią, że z każdym kolejnym rokiem będziesz się nimi zachwycać na nowo. Wiśnia charakteryzuje się prostym i drobnym, zamkniętym rysunkiem słojów, który ułatwia bejcowanie drewna. Drewno wiśni jest lekkie, więc w przypadku decyzji o zmianie aranżacji poradzisz sobie bez konieczności wzywania przyjaciół na pomoc.  Po stronie wad przepięknej wiśni wpisujemy podatność na uszkodzenia spowodowane wilgocią, cenę, a także fakt, że kurz i brud są bardziej widoczne niż w przypadku innych gatunków.

Półki kuchenne z drewna wiśniowego

Drewno na półki: dąb czerwony

Dąb występuje w wielu odmianach, ale najpopularniejsze są dwa gatunki. Dąb biały, który występuje w odcieniach od białego do kremowo-brązowego i dąb czerwony o jasnoróżowej barwie. Drewno dębu czerwonego w odróżnieniu od dębu europejskiego jest „dziurawe”, tzn.  że łatwo przepuszcza wodę, więc przed instalacją półek w łazience lub kuchni należy je odpowiednio zaimpregnować. Musisz również uważać przy montażu.  Nie zaleca się stosowania łączników zawierających żelazo z uwagi na niebezpieczeństwo pojawienia się zabarwień. Większe elementy można łączyć klejami poliuretanowo-epoksydowymi, poliuretanowymi jedno- i dwuskładnikowymi oraz hybrydowymi.

Dąb czerwony ma doskonałe właściwości związane z wytrzymałością w stosunku do masy. Drewno jest twarde i ciężkie, o umiarkowanej sztywności i wytrzymałości na zginanie i wysokiej wytrzymałości na ściskanie. Materiał jest odporny na zarysowania. Z godnością znosi cięcie, szlifowanie i obróbkę, nie stawiając oporu.   Ma porowatą fakturę i pofalowany (wirujący) wzór słojów, więc łatwo wchłania plamy, wszelkie powłoki i substancje do konserwacji.  W przeciwieństwie do innych gatunków jest przystępny cenowo i tańszy od swojego europejskiego kuzyna dębu białego. Ma również świetne właściwości wytrzymałościowe.

Drewno na półki: klon

Jeśli szukasz wyróżniającego się drewna na półki, to postaw na drewno klonowe o kremowej barwie, która może przybierać również odcienie czerwieni.  Ma prostą, drobnoziarnistą strukturę z równomiernym usłojeniem, które powoduje, że drewno sprawia wrażenie delikatnego i eleganckiego. Drewno pozyskiwane z klonu może być barwione, aby przypominało droższe drewno jak np. mahoń, a także polerowane. Jest bardzo twarde, sprężyste, odporne na zginanie. Pod względem takich parametrów jak gęstość i wytrzymałość na ściskanie dorównuje dębowi. Drewno klonu nadaje się do pływających półek, które muszą być wystarczająco wytrzymałe, aby pomieścić przedmioty, które zostaną na nich umieszczone i odpowiednio lekkie, aby można je było zamontować na ścianie bez uszkadzania jej. Ładna estetyka, odporność na wgniecenia i zadrapania i przystępna cena – dla tych cech warto postawić na drewno klonowe. Wadą jest wrażliwość na wilgoć, ale z tym też przecież można sobie poradzić.

A może popularna sosna?

Sosna jest jednym z najpopularniejszych gatunków drewna, które można wykorzystać na półki. Jako że skupiska sosen są rozsiane po całym kraju, mamy do czynienia z drewnem stosunkowo tanim.  Drewno o żółto-białym odcieniu z brązowymi sękami jest podatne na nasycanie, więc można je bejcować. Nie jest to najtwardszy i najmocniejszy rodzaj drewna, ale z powodzeniem można go przekształcić w małe i lekkie półki, które sprawdzą się w pokoju dziecięcym do przechowywana zabawek. Musisz być świadom tego, że po przekroczeniu nośności półki zaczną się uginać. Przyjazna dla domowego budżetu sosna sprawdzi się również w przypadku pływających półek, stając się łatwym sposobem na podniesienie estetyki wnętrza.

Drewno sosny jest odporne na kurczenie się i pęcznienie, dzięki czemu żywotność półek będzie dłuższa. Za to absolutnie nie radzi sobie w kontakcie z wodą i wilgocią. Wymaga uszczelnienia. Nie jest również odporne na zarysowania, wgniecenia i inne mechaniczne uszkodzenia. Narażone na długotrwałą i mocną ekspozycję promieni słonecznych zacznie ciemnieć. Jest to jednak proces długotrwały, więc wielce prawdopodobne, że prędzej wymienimy półki, chcąc coś zmienić w pomieszczeniu niż dostrzeżemy zmiany natury estetycznej.

Heban Makassar

Heban: egzotyczny obiekt pożądania

Egzotyczny heban posiada doskonałe parametry fizyczne. Bardzo twarde i wytrzymałe drewno jest trudno łupliwe, a więc odporne na wszelkie uszkodzenia mechaniczne. Jego ciemne, niekiedy czarne zabarwienie, czyni go obiektem pożądania i materiałem luksusowym. Im starsze drzewo, tym ciemniejszy kolor. Heban nie gnije, doskonale toleruje wpływ wysokich i niskich temperatur oraz ich różnic, nie jest podatny na działanie grzybów, a owady nie mogą go uszkodzić. Nie pęcznieje od wilgoci, a odporność na zużycie jest taka, że żywotność można obliczyć na wieki. Zanim jednak nabierze tych cech, musi upłynąć dużo czasu. Najsłynniejsze i najcenniejsze odmiany hebanu sprzedawane są nie na metry sześcienne, ale na kilogramy, zupełnie jak drogocenne sztabki złota.

Hebanowy regał Cartesi

Obróbka hebanu jest procesem pracochłonnym, słabo nadaje się do piłowania i cięcia, wymaga narzędzi o dużej ostrości i wytrzymałości. Prawie nie tworzy pęknięć i odprysków. Z uwagi na wysoką cenę obecnie rzadko stosuje się heban. Mogą sobie pozwolić na niego osoby o zasobnym portfelu. Nie zmienia to faktu, że hebanowe półki lub regały są po prostu niesamowite.

M.Ś.

comments icon0 komentarzy
0 komentarze
151 wyświetleń
bookmark icon

Napisz komentarz…

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *