Tynk o strukturze „kamyczków” to znakomity sposób na podkreślenie detali elewacji. Jest trwały, odporny na wodę, uszkodzenia mechaniczne, grzyby, pleśń i zabrudzenia, więc coraz częściej zastępuje okładziny z płytek klinkierowych. Sprawdzi się również we wnętrzach, stanowiąc ciekawy rodzaj dekoracji ścian.
Gdzie stosować?
Tynk mozaikowy, zwany również kamyczkowym lub marmolitem, to tynk cienkowarstwowy, będący kompozycją wysokiej jakości kolorowych kruszyw (kwarcu lub marmuru) i żywicy silikonowo-akrylowej. Sprawdza się przy wykańczaniu podmurówek, cokołów, ozdobnych fragmentów elewacji wokół okien i drzwi, w strefie wejściowej do budynku. Dobrze prezentuje się jako wykończenie betonowych ogrodzeń i filarów. Wewnątrz pomieszczeń może pełnić funkcję typowo dekoracyjną lub ochronną, dlatego tak często stosuje się go w miejscach szczególnie narażonych na zabrudzenia lub uszkodzenia. Spotykamy go na klatkach schodowych (jako lamperia), w garażach, miejscach użyteczności publicznej, np. domach kultury, gdzie każdego dnia przewija się wiele osób, w tym dzieci i młodzieży korzystającej z oferty edukacyjno-kulturalnej instytucji. W warunkach domowych, w miejscach narażonych na wilgoć (łazienka i kuchnia), stanowi alternatywę dla płytek. Warto również wykorzystać marmolit w przedpokoju lub na schodach, by wizualnie oddzielić tę przestrzeń od pozostałej części domu. Pięknie prezentuje się na kolumnach w salonie i jako wykończenie ściany nad kominkiem.
Właściwości marmolitu
- Materiał niemal nie do zdarcia. Można go myć i szorować.
- Wygładza ściany wewnętrzne i przygotowuje pod powłoki malarskie lub tapety.
- Pomaga zamaskować nierówności i wyrównać mankamenty ścian.
- Jest bardzo wydajny (zużycie to ok. 4,5 kg/m²). By osiągnąć efekt dekoracyjny, a jednocześnie zabezpieczyć powierzchnię ściany, wystarczy niewielka ilość produktu.
- Jest wodoszczelny. Nabiera tych właściwości po dokładnym wyschnięciu i związaniu się. Przy dobrych warunkach pogodowych schnie jeden dzień, przy wysokiej wilgotności i niskiej temperaturze nawet 7 dni.
- Poprawia warunki higieniczno-sanitarne wnętrza.
- Występuje w dwóch wersjach – z naturalnym kruszywem, np. na bazie barwionych piasków i z syntetycznym kruszywem (wersja tańsza, ale zapewniająca równie efektowne wykończenie).
- Podnosi walory estetyczne budowli.
- Podwyższa termoizolacyjność we wnętrzach budynków.
- Zwiększa odporność na działanie promieni słonecznych.
- Bogata gama kolorystyczna – występuje w kilkudziesięciu kolorach.
Jaki kolor wybrać?
Tynk mozaikowy może przybierać różnorodne barwy – od bieli aż po czerń. Wybierając kolor na elewację, warto skomponować go kolorystyką dachu, stolarki okiennej i drzwiowej, a także (lub) tynkiem strukturalnym. Warto pamiętać o tym, że działanie promieni słonecznych może lekko odbarwić, rozjaśnić lub odkształcić tynk. W miejscach, które są mocno nasłonecznione, warto skorzystać z jaśniejszej strony palety kolorystycznej. Kolor tynku stosowanego we wnętrzach zależy od stylu, w jakim zostało zaaranżowane pomieszczenie lub naszej wyobraźni, jeśli zależy nam na efekcie kontrastu. Warto pamiętać o tym, że nie musimy wiązać się z jednym kolorem na lata. Tynk mozaikowy można malować. Możemy diametralnie zmienić jego kolor przy użyciu farby akrylowej lub jedynie odświeżyć przy pomocy lakieru przeznaczonego do tego typu powierzchni.
Jak położyć tynk na ścianie?
Po oczyszczeniu ścian z brudu, kurzu, plam i wszelkich nalotów, gruntujemy je i wyrównujemy powierzchnię. Gdy ściana będzie sucha, możemy przystąpić do nakładania tynku mozaikowego. Trzeba pamiętać o tym, że marmolit nie może być stosowany na podłożu kruchym! Najlepiej sprawdza się na płytach kartonowo-gipsowych, podłożu mineralnym, wykonanym z cementu lub powłoki cementowo-wapiennej. Najbezpieczniej skorzystać z gotowego tynku, który trzeba jedynie wymieszać przed nałożeniem (wiertarką z mieszadłem). Na małych powierzchniach nakładamy tynk ręcznie – najlepiej stalową pacą i łopatką. Postępujemy tak samo, jak w przypadku gładzi gipsowej lub innych tynków. Niewielkimi porcjami, w jedną stronę i bez przerw w pracy – inaczej krawędzie łączenia staną się widocznie. W przypadku dużych powierzchni lepiej skorzystać z metody natryskowej i w tym celu zatrudnić wyspecjalizowaną firmę. Nie bez znaczenia są warunki pogodowe, gdy kładziemy marmolit na elewacji. Temperatura nie może być niższa niż 5°C i wyższa niż 25°C.
Jak uzupełnić tynk mozaikowy?
Jeśli tynk mozaikowy nie jest mocno popękany i nie odspaja się, możemy nałożyć kolejną warstwę tynku mozaikowego. W tym celu trzeba pokryć powierzchnię warstwą kleju z siatką z włókna szklanego i dopiero na tak przygotowane podłoże nanieść nowy marmolit.
Jak usunąć tynk mozaikowy?
W pierwszej kolejności trzeba ocenić stan powierzchni pokrytej tynkiem. Jak to zrobić? Wystarczy ostukać rączką młotka (lub innego tępo zakończonego narzędzia) ścianę. Jeśli dźwięk jest głuchy, a tynk zaczyna kruszyć się lub zapadać, to znak, że występują puste przestrzenie i naprawa jest konieczna. Jeśli tynk nie jest mocno popękany, możemy uzupełnić go kolejną warstwą, postępując według wskazówek z akapitu wyżej. Usuwanie zaczynamy od środka ściany, kierując się w stronę naroży. Uderzenia (młotkiem w przecinak przyłożony do tynku) wykonujemy, stojąc bokiem do ściany. Zalecana jest ostrożność. Przy zbyt silnych uderzeniach możemy uszkodzić powierzchnię muru, warstwę zbrojną i elementy ocieplenia. Sposób demontażu zależy również od rodzaju tynku. Jeśli na ścianie znajduje się tynk z dużą zawartością żywicy syntetycznej, ścianę należy zwilżyć gąbką i korzystać ze skrobaka elektrycznego lub frezarki do usuwania tynków. Po usunięciu tynku oczyszczamy ścianę i na tak przygotowaną powierzchnię nakładamy nowy marmolit (instrukcja wyżej).
Inne tynki dekoracyjne
Jak już niemal rozpływamy się nad możliwościami zastosowania marmolitu, to warto wspomnieć o innych, równie popularnych rodzajach tynków dekoracyjnych.
Tynk japoński
Jeden z bardziej efektownych rodzajów tynków ozdobnych. Jest połączeniem kilku składników pochodzenia naturalnego, takich jak bawełna (najczęściej w formie charakterystycznych strzępków), włókna mineralne lub jedwab. W nowszych konfiguracjach stosuje się też włókna celulozowe. Nakładamy go bezpośrednio na ściany i sufity wykonane z pustaków, karton-gipsu, ocieplone styropianem oraz z betonu, oczywiście po wcześniejszym oczyszczeniu powierzchni i zagruntowaniu jej.
Tynk akrylowy
Jeden z najpopularniejszych rodzajów tynków ozdobnych, który może być stosowany zarówno na elewacjach zewnętrznych, jak i wewnątrz budynku. Jest materiałem bardzo szczelnym oraz odpornym na zanieczyszczenia atmosferyczne i działanie wilgoci. We wnętrzach najczęściej stosuje się tynk akrylowy zacierany, wykonany na bazie żywicy akrylowej oraz kwarcu.
Stiuk wenecki
Rodzaj tynku dekoracyjnego, który pozwala osiągnąć efekt ściany wykończonej tak, jakby była pokryta wypolerowanym marmurem. W jego skład wchodzą zaprawa gipsowa lub wapienno-gipsowa z domieszką specjalnego pyłu marmurowego i piasku. Ze względu na wysoki koszt nie jest stosowany do dekoracji elewacji zewnętrznych.
M.Ś.