Styl góralski to jeden z najbardziej rozpoznawalnych stylów w architekturze drewnianej. Choć początkowo dotyczył tylko jednego regionu, obecnie można spotkać go w różnych częściach kraju. Dwuspadowy dach o stromym spadku, rozbudowane werandy na podbudówkach i rzeźbione zdobienia inspirowane kulturą ludową sprawiają, że domy odznaczają się wysoką estetyką i są niezwykle popularne. Styl dzieli się na dwa nurty – zakopiański i podhalański. Szczególnie ten drugi zasługuje na poświęcenie mu odrębnej uwagi. Czym się charakteryzuje budownictwo w stylu podhalańskim? Tego dowiesz się z naszego artykułu.
Styl podhalański – podstawowe informacje
Początków stylu podhalańskiego należy się dopatrywać na przełomie XIV i XV wieku. Domy wykonane były z drewna. Już wtedy dbano o energooszczędność, gdyż centralna ściana z oknami była skierowana na południe, aby lepiej doświetlić wnętrza. Pierwotne domy posiadały konstrukcję półsochową, która została zastąpiona przez bardziej praktyczne krokwie. Współczesne domy w stylu podhalańskim wyglądają zupełnie inaczej niż kilkadziesiąt lat temu. Nie brakuje jednak kilku charakterystycznych elementów. Domy nadal wykonuje się z drewna, które często występuje w obecności naturalnego kamienia. Dobrze wkomponowują się w naturalne przestrzenie, co jest zasługą nie tylko wykorzystanych surowców, ale również samej bryły sięgającej korzeniami do tradycji regionu silnie związanego z przyrodą.
Jakie cechy składają się na styl podhalański?
- Dom w stylu podhalańskim wykonuje się z drewna – najczęściej ze świerku, który jest drzewem wytrzymałym, a jego drewno cenione jest za walory estetyczne. W tego typu domach nie brakuje kamiennej podmurówki, stosowanej również do budowy schodów.
- Ściana czołowa zwrócona na południe – która zapewnia dostęp do większej ilości światła dziennego.
- Płaza leżąca nad i pod oknem oraz nad drzwiami – element ozdabia ramy okienną i drzwiową.
- Ozdobny dach dwuspadowy lub czterospadowy o dość stromym pochyleniu – dach pokrywa się gontem lub dranicami. Posiada wiele elementów architektonicznych, takich jak lukarny oraz niewielkie bawole oka.
- Wzdłuż izby ściany czołowej przebiega równolegle bogato zdobiona belka.
- Duże okna w drewnianych ramach, często z ozdobnymi okiennicami.
- Tradycyjny podhalański dom składał się z części białej i czarnej. W części białej mieszkali ludzie, w części czarnej zwierzęta.
- Współczesne domy podhalańskie mają duże tarasy i werandy wykończone w drewnie. Często drewniane wsporniki podtrzymują zadaszenie.
M.Ś.
0 komentarzy