Dach to zwieńczenie budynku i niezwykle istotny element jego konstrukcji. Aby spełniał swoją funkcję, musi być naprawdę solidny. Spośród różnych konstrukcji dachowych za najstabilniejszą uważa się więźbę jętkową. Dach jętkowy doskonale sprawdza się zarówno na domach parterowych, jak i z poddaszem użytkowym, zaprojektowanych na planie prostokąta. Poznaj zalety i wady takiego rozwiązania.
Co to jest dach jętkowy?
Dach jętkowy to połaciowy dach dwuspadowy o nachyleniu od 25 do 67 stopni. Określenie dachu nawiązuje do funkcji, jaką spełnia zaprojektowana konstrukcja. Krokwie połączone są ze sobą poziomą belką, która nie tylko łączy, ale i usztywnia krokwie, zwiększając tym samym nośność konstrukcji. Poziome belki to właśnie jętki. Słowo „jęcie” to przestarzałe określenie „chwytania”. W zależności od rozpiętości dachu można wyróżnić różne rodzaje konstrukcji dachu jętkowego. W przypadku klasycznej więźby jętkowej długość jętki wynosi maksymalnie 3,5 m. W domach o bardziej rozpiętej bryle stosuje się również płatwie, czyli poziome belki podpierające krokwie, a na nich opiera się jętki. Mamy wówczas do czynienia z dachem płatwiowo-jętkowym. W przypadku domów z poddaszem użytkowym dla uzyskania pożądanej wysokości wnętrz muruje się ścianki kolankowe
W jakich domach można stosować dach jętkowy?
Dachy jętkowe stosuje się w domach parterowych lub z poddaszem użytkowym, zbudowanych na planie prostokąta. Na dodatek rozpiętość dłuższych ścian musi mieścić się w przedziale 5 – 12 metrów. W przypadku większej rozpiętości bryły zazwyczaj stosuje się dachy płatwiowo-jętkowe, o większym kącie nachylenia.
Jakie zalety posiada dach jętkowy?
- Solidna i stabilna konstrukcja, która pozwala na zastosowanie cięższego pokrycia dachu, np. dachówki betonowej i ceramicznej, blachodachówki, gontów.
- Szybka realizacja – budowa domu w stanie surowym przebiegnie dużo szybciej niż w przypadku innego rodzaju dachu.
- Konstrukcja jętkowa to optymalne rozwiązanie pod względem wytrzymałości na działanie niekorzystnych warunków pogodowych.
- Konstrukcja dachu pozwala na zastosowanie nowoczesnych technologii, takich jak: panele fotowoltaiczne czy panele solarne.
- Więźba jętkowa ogranicza liczbę skosów, przez co zagospodarowanie górnej kondygnacji budynku jest łatwiejsze.
- Jest nieskomplikowany i stosunkowo tani, choć oczywiście na ogólny koszt budowy dachu wpływa także zastosowane ocieplenie, hydroizolacja oraz pokrycie dachowe. Jest nieco droższy niż dach krokwiowy, ale różnice nie są duże.
Jakie są ograniczenia dachu jętkowego?
- Nie sprawdza się w przypadku domów o rozpiętości powyżej 12 metrów, a także w sytuacji, gdy kąt nachylenia dachu ma być większy niż 67 stopni.
- Wadą jest ograniczenie długości odcinka dolnego krokwi do 4,5 m oraz odcinka górnego do 2,5 m. Dłuższe jętki wymagają dodatkowego podparcia na belkach oczepowych, podtrzymywanych przez słupy i miecze zamontowane do podwalin u dołu.
- Występowanie krzywizny połaci dachu, co wynika z niezależnej pracy drewna na poszczególnych parach krokwi.
M.Ś.